Μυκηναϊκό Πάρκο Πατρών # 2

Στη προηγούμενή μου ανάρτηση σχετικά με το μυκηναϊκό πάρκο αναφέρθηκαν πληροφορίες που παρουσιάζονται σε πίνακες στην είσοδό του. Στη σημερινή παρουσιάζονται φωτογραφίες και πληροφορίες που βρίσκονται σε διάφορα σημεία του χώρου. 

       Από τη θέση αυτή ο επισκέπτης έχει ενώπιον του ολόκληρο το κεντρικό ζωτικό χώρο της μυκηναϊκής εγκατάστασης. Στο πλάτωμα απέναντι, με την σύγχρονη ονομασία <<Μπόρτζι>>, βρίσκεται ο οικισμός, μεσολαβεί ο ενδιάμεσος χώρος που χρησιμοποιούνταν για καλλιέργειες, ενώ ακριβώς μπροστά μας αναπτύσσεται το νεκροταφείο με τους λαξευτούς  θαλαμωτούς τάφους.

Στον ευρύτερο ορίζοντα μπορεί να παρακολουθήσει: στο βάθος τον Πατραϊκό κόλπο, μέσω του οποίου οι μυκηναίοι κάτοικοι επικοινωνούσαν με άλλες εγκαταστάσεις της Μεσογείου, πιο κοντά μας το έλος της Αγυιάς, όπου υπήρχε το λιμάνι της Βούντενης. Το γεωμορφολογικό μοτίβο συμπληρώνουν περιμετρικά οι λοφοσειρές όπου προφανώς υπήρχαν φυλάκια προστασίας και οι βαθιές χαραδρώσεις των ποταμών Μείλιχου και Καραβά, που πλαισίωναν τον οικισμό και ενίσχυαν την άμυνά του. Τέλος, πίσω μας ορθώνεται ο ορεινός όγκος του Παναχαϊκού  που αποτελούσε τον γεωργοκτηνοτροφικό ζωτικό χώρο των κατοίκων της μυκηναϊκής εγκατάστασης.

ΤΑΦΟΣ 5

     Μετρίου μεγέθους θαλαμωτός τάφος με προσανατολισμό Β.-Ν., με μικρή απόκλιση. Αποτελείται από δρόμο, πρόσοψη, θύρα, στόμιο και θάλαμο κυκλικού σχήματος. 

Τη θύρα έφραζε ισχυρή ξερολιθιά από ποταμόλιθους. ( όπως στη φωτογραφία ο τάφος 13 )

     Ο θάλαμος του τάφου είναι κυκλικός ( διάμετρος : 3,17 μ. ) και τα τοιχώματά του, που διατηρούνται ακέραια σε ύψος μόλις 1,25 μ., συγκλίνουν στο σημείο αυτό απότομα για το σχηματισμό της θόλου. Ο τάφος είναι ιδιαίτερα σημαντικός, καθώς περιείχε πρωτογενείς και δευτερογενείς ταφές σε δυο επάλληλα ταφικά στρώματα, τα οποία ήταν διαχωρισμένα με λεπτή στρώση κιμιλοχώματος. Στο κατώτατο ταφικό στρώμα αποκαλύφθηκαν έξι πρωτογενείς ταφές τοποθετημένες απευθείας πάνω στο δάπεδο ( διατηρούνται ακόμα - κάτω φωτογραφία ), καθώς και ένας λάκκος ωοειδούς σχήματος που περιλάμβανε τα οστά πέντε δευτερογενών ταφών. 

      Τόσο οι ταφές που βρέθηκαν κατά χώραν όσο και οι ταφές που βρέθηκαν εντός του λάκκου, αλλά και ο σωρός των παραμερισμένων οστών, συνοδεύονταν από αρκετά πολύτιμα κτερίσματα, όπως αγγεία, χάλκινα όπλα, χάλκινα εξαρτήματα ενδυμασίας, χάντρες και κομβία. Τα ευρήματα φανερώνουν ότι ο τάφος βρίσκονταν σε χρήση από την υστεροελλαδική ΙΙΒ/ΙΙΙΑΙ μέχρι τη νεότερη υστεροελλαδική ΙΙΙΓ περίοδο ( αρχές 14ου-τέλη 11ου αι. π.Χ. )

ΤΑΦΟΣ 9

     Μετρίου μεγέθους θαλαμωτός τάφος με προσανατολισμό Β.-Ν. Αποτελείται από δρόμο, πρόσοψη, θύρα, στόμιο, και θάλαμο τετράπλευρου σχήματος. Τη θύρα του τάφου έφραζε ξερολιθιά από αργούς ποταμόλιθους.

     Ο θάλαμος του τάφου ( 3,13 x 3,01 x 2,42 μ. ) είναι τετράπλευρος. Τα πλευρικά του τοιχώματα συγκλίνουν ελαφρά προς τα πάνω και σε ύψος 1,11 μ. ξεκινά η θόλωση, η οποία στην κορυφή της καταλήγει σε αβαθές υποθόλιο. 

Στο δάπεδο του τάφου βρέθηκε μια πρωτογενής διαταραγμένη ταφή, καθώς και σωροί οστών που είχαν παραμεριστεί προς το οπίσθιο τμήμα του θαλάμου. Τόσο η ταφή που βρέθηκε κατά χώραν όσο και οι σωροί οστών των παραμερισμένων ταφών συνοδεύονταν από μεγάλο αριθμό κτερισμάτων, που είχαν αποτεθεί επίσης σε σωρούς πάνω στο δάπεδο του θαλάμου. 

Ανάμεσα στα κτερίσματα ξεχωρίζουν αγγεία, σφραγιδόλιθοι, χάλκινα όπλα, χάλκινα μικροεξαρτήματα ενδυμασίας, ένα ασημένιο δαχτυλίδι καθώς και χάντρες από χρυσό, υαλόμαζα, φαγεντιανή, ορεία κρύσταλλο, κορναλίνη και όστρεο. Τα ευρήματα φανερώνουν ότι ο τάφος βρισκόταν σε χρήση από την υστεροελλαδική ΙΙΙΑ2 μέχρι την υστεροελλαδική ΙΙΙΓ περίοδο ( αρχές 13ου- 11ος αι. π.Χ.)

ΤΑΦΟΣ 25

Μεγάλος θαλαμωτός τάφος με προσανατολισμό Β.-Ν. με μεγάλη απόκλιση. 

Αποτελείται από δρόμο, πρόσοψη, θύρα, στόμιο και θάλαμο τετράπλευρου σχήματος. Τη θύρα έφραζε ξερολιθιά από ποταμίσιους λίθους.

Ο θάλαμος ( 4,00 x 4,90 μ. ) είναι τετράπλευρος, με οροφή πιθανόν τετράρριχτη με θόλο και υποθόλιο, η οποία όμως δεν διατηρήθηκε. Πάνω στο δάπεδό του βρέθηκαν έξι πρωτογενείς ταφές, καθώς επίσης σωροί οστών και κτερισμάτων που είχαν παραμεριστεί προς τις γωνίες και τα τοιχώματα του θαλάμου. Τα κτερίσματα που συνόδευαν ταφές και σωρούς συνίστανται σε αγγεία, κομβία, χάντρες από κορναλίνη, ήλεκτρο και ύαλο, μια οστέινη περόνη, ένα χάλκινο ξυράφι και ένα στεάτινο σφραγιδόλιθο, από τη χρονολόγηση των οποίων συμπεραίνουμε ότι ο τάφος βρίσκονταν σε χρήση από την υστεροελλαδική ΙΙΙΑΙ μέχρι τη μέση-νεότερη υστεροελλαδική ΙΙΙΓ περίοδο ( αρχές 14ου-μέσα 11ου αι. π.Χ.) 

ΤΑΦΟΣ 75

       Μεγάλος θαλαμωτός τάφος, προσανατολισμένος Α-Δ. Αποτελείται από δρόμο, πρόσοψη, θύρα, στόμιο και θάλαμο τετράπλευρου σχήματος. Ο δρόμος έχει μήκος 21,50μ. και πλάτος 1,75μ. Τα τοιχώματα του δρόμου συγκλίνουν σχετικά ήπια προς τα πάνω και απολήγουν σε τραπεζοειδή πρόσοψη η οποία έχει ύψος 6,70μ. πλάτος στη βάση της 1,90μ. και στην πάνω πλευρά της 0,81μ. Στα τοιχώματα του δρόμου και στην πρόσοψη έχουν ανοιχτεί συνολικά 6 κόγχες που βρέθηκαν διαταραγμένες και κενές ευρημάτων. Μόνο η κόγχη πάνω πάνω από την θύρα που αποτελεί μικρογραφία θαλαμωτού τάφου διατηρούσε την είσοδό της φραγμένη με ξερολιθιά.  

Η θύρα που έχει μεγάλες διαστάσεις ( ύψος 2,20μ., πλάτος 1,31μ. στο κάτω μέρος και 1,10μ. στο πάνω ) είναι ανοιγμένη στο κέντρο της πρόσοψης. Από αυτήν σώζεται μόνο στη νότια γωνία η γένεση του ανωφλίου που μάλλον ήταν τοξωτό. Τη θύρα εξωτερικά περιτρέχει αβαθές περιθύρωμα που διατηρείται σε μέγιστο ύψος 1,13μ. (βόρεια παραστάδα) και μέγιστο πλάτος 0,10μ. και στην επιφάνειά του διατηρούνται κατάλοιπα ερυθρού χρώματος με το οποίο ήταν βαμμένο. Τη θύρα έφραζε ισχυρή και επιμελημένη ξερολιθιά από ποταμίσιους λίθους. 

Ο θάλαμος του τάφου ( διαστάσεις 7,97 x 4,14μ.) είναι τετράπλευρος και η οροφή του, αν και έχει καταπέσει κατά το μεγαλύτερο μέρος της, πρέπει να ήταν τετράρριχτη. Το ταφικό στρώμα του θαλάμου περιλάμβανε 19 ταφές κατά κανόνα διαταραγμένες. 

Συνοδεύονταν από πολλά αγγεία και πολύτιμα κτερίσματα, όπως επικασσιτερωμένα αγγεία, χαύλιοι κάπρων, σφραγιδόλιθοι, χάλκινα αντικείμενα, χάντρες από ήλεκτρο και κορναλίνη, χρυσά κοσμήματα, ελαφαντοστέινα πλακίδια επένδυσης. Τα ευρήματα φανερώνουν ότι η αρχική κατασκευή του τάφου έγινε για αξιωματούχο του οικισμού, η δε χρήση του διήρκησε από την Υστερο-Ελλαδική ΙΙΙΑ μέχρι και την Υπομυκηναϊκή περίοδο ( περίπου 1425-1000 π.Χ.)

ΤΑΦΟΣ 62

ΤΑΦΟΣ  4

Μεγάλος θαλαμωτός τάφος με προσανατολισμό ΒΔ-ΝΑ. Αποτελείται από δρόμο,πρόσοψη, θύρα, στόμιο και θάλαμο τετράπλευρου σχήματος. Ο δρόμος έχει μήκος 19,70 μ. και πλάτος 2,86. Τα τοιχώματά του συγκλίνουν έντονα προς τα πάνω και απολήγουν σε τραπεζοειδή πρόσοψη, η οποία έχει ύψος 6,45 μ. και πλάτος 2,86-1,10 μ. ( από κάτω προς τα πάνω). Η θύρα που έχει ασυνήθιστα μεγάλες διαστάσεις ( ύψος 2,65 μ.,πλάτος 0,95-1.17 μ.) είναι ανοιγμένη στο κέντρο της πρόσοψης.

Οι ισομερείς παραστάδες που την πλαισιώνουν στενεύουν προς τα επάνω, και το γωνιώδες ανώφλι που την στέφει θυμίζει ανακουφιστικό τρίγωνο. Τη θύρα έφραζε επιμελημένη ξερολιθιά από κροκαλοπαγείς και ποταμίσιους λίθους.

Ο θάλαμος του τάφου ( 4,62 x 5,93 μ.) είναι τετράπλευρος και η οροφή του, αν και έχει καταπέσει κατά την μεγαλύτερη επιφάνειά της, πρέπει να ήταν τετράρριχτη με θόλο και αβαθές κοίλωμα (υποθόλιο) στην κορυφή της. Το ταφικό στρώμα του θαλάμου αποτελούσαν έξι πρωτογενείς και μια δευτερογενής ταφή που είχαν τοποθετηθεί σε ακτινωτή διάταξη, καθώς και πρωιμότερες ταφές τα οστά των οποίων είχαν παραμεριστεί στο κεντρικό τμήμα του νοτιοδυτικού τοιχώματος. Στον ίδιο χώρο βρέθηκαν και υπολείμματα καμμένων ξύλων που πιθανόν προέρχονται από πυρές για την απολύμανση του θαλάμου.

Οι ταφές που βρέθηκαν κατά χώραν, και κυρίως ο εκτεταμένος σωρός των παραμερισμένων οστών, συνοδεύονταν από πολύτιμα κτερίσματα όπως αγγεία, χάλκινα όπλα, σημαντικό αριθμό χαντρών από χρυσό,, κορναλίνη και ύαλο, χρυσές ταινίες, χρυσά ελάσματα, χρυσούς αδιακόσμητους δίσκους, σφραγιδόλιθους, από ημιπολύτιμους λίθους, με έγγλυφα πρωτότυπα θέματα και ομάδα επικασσιτερωμένων αγγείων ( κυρίως κύλικες ). Τα ευρήματα φανερώνουν ότι ο τάφος βρισκόταν σε χρήση από την υστεροελλαδική ΙΙΒ/ υστεροελλαδική ΙΙΙΑΙ μέχρι τη μέση /νεότερη υστεροελλαδική ΙΙΙΓ περίοδο ( αρχές 14ου-τέλη 11ου αι. π.Χ. )

Μερικές ακόμα φωτογραφίες από την ευρύτερη περιοχή του νεκροταφείου.